Joanna Nastalska-Wiśnicka

PL: Sprawozdawczość źródłem do badań polityki bibliotecznej w Bibliotece KUL w latach 1918-1939

EN: Reporting as a source of research on the library policy in the KUL University Library in the years 1918-1939

Źródło / source: Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne, 112 (2019)

Strony / pages: 237-254

 

https://doi.org/10.31743/abmk.2019.112.12

 

 

 

Streszczenie

Jednym ze źródeł, pozwalającym odtworzyć politykę biblioteczną Biblioteki Uniwersyteckiej KUL w jej początkach, są sprawozdania przygotowywane w latach 1925-1939 dla Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego oraz Głównego Urzędu Statystycznego, których odpisy zachowały się w Archiwum Uniwersyteckim KUL. Zawierają pierwsze zestawienia liczbowe powielane później na forum ogólnopolskim, np. w rocznikach statystycznych. Podają też informacje o zbiorach i nabytkach Biblioteki, składzie osobowym oraz udostępnianiu zbiorów. Wynika z nich, że głównym źródłem pozyskania książek były dary, ponieważ środki finansowe uczelni nie pozwalały na zakup większych partii, a egzemplarz obowiązkowy był przyznany Uniwersytetowi jedynie na krótko. Książki i czasopisma udostępniano zarówno na miejscu, jak i wypożyczano na zewnątrz, przy czym te ostatnia forma znacznie przewyższała wykorzystanie w czytelni. Było to związane przede wszystkim z trudnymi warunkami lokalowymi i krótkim czasem otwarcia Biblioteki.

Słowa kluczowe: Biblioteka Uniwersytecka KUL; 1918-1939; sprawozdawczość biblioteczna; statystyka biblioteczna; polityka biblioteczna

 

Summary

The reports prepared in 1925–1939 for the Ministry of Religious Affairs and Public Education and the Central Statistical Office – copies of which survived in the KUL University Archive – are one of the sources for reconstructing the library policy of the KUL University Library at its beginning. These reports contain the first numerical data which were later reproduced and published in the statistical yearbooks of the Republic of Poland. They also provide information on the library’s collection, acquisitions, personnel, and regulations on making the collection available to the public. The reports under study show that the books were primarily given to the library as gifts; the university did not have enough financial resources to purchase a large number of books, and its library became a legal depository only for a short time. Readers and researchers could access books and magazines in the reading room or borrow them; and due to the difficult housing conditions and the short opening hours of the library, it was mainly magazines that were read on-site.

Key words: the KUL University Library; the Second Republic of Poland; the interwar period; library reporting; library statistics; library policy

 

Bibliografia / References

Źródła

Rękopiśmienne

Archiwum Uniwersyteckie KUL

Regulamin Biblioteki Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 18 grudnia 1924 r.

Teczka: Sprawozdania dla Ministerstwa W.R. i O.P. 1925-1939.

Teczka: Sprawozdania – działalność Biblioteki Uniwersyteckiej (materiały do „Księgi pamiątkowej” 1939-1958 i 1959-1966.

Teczka: Sprawy personalne 1923–1935.

Biblioteka Uniwersytecka KUL

Rkps 208 A: Papiery Emilii Szeligi-Szeligowskiej, pierwszej pracowniczki i kierowniczki Biblioteki Uniwersyteckiej KUL (†1954).

Drukowane

Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie, Warszawa 1905.

Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznych według porządku miejscowości ułożone, t. 1, A-M, Warszawa-Kraków 1926.

Demby S., Bibljoteki, „Nauka Polska”, 7 (1927) s. 162-221.

Monitor Polski nr 38 z 17 II 1919.

Pirożyński M., Szczęch S., Rocznik statystyczny Kościoła katolickiego w Polsce, Lublin 1938.

Puchalski J., Źródła do historii bibliotek w Polsce w latach 1918–1947. Studium bibliologiczne, Warszawa 2007.

„Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej”, 6 (1928) s. 443-444.

Rozporządzenie Ministra W.R.i O.P. z dnia 9 II 1934 r. (Dz.U. R.P. nr 17, poz. 137).

Sprawozdanie z Biblioteki Uniwersyteckiej za ostatnie 2 lata [1925-1926], „Wiadomości Towarzystwa Uniwersytetu Lubelskiego”, 3 (1927) z. 1, s. 68-70.

Sprawozdanie z Biblioteki Uniwersyteckiej za rok 1927, „Wiadomości Towarzystwa Uniwersytetu Lubelskiego”, 4 (1928) z. 1, s. 90.

Sprawozdanie ze stanu K.U.L. w roku akademickim 1935/36, Lublin 1936.

Sprawozdanie ze stanu K.U.L. w roku akademickim 1936/37, Lublin 1937.

Sprawozdanie ze stanu K.U.L. w roku akademickim 1937/38, Lublin 1938.

Sprawozdanie rektorskie ze stanu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w r. ak. 1936/1937. VI. Biblioteki, „Prąd”, 24 (1937) t. 34, s. 90-91.

Sprawozdanie rektorskie ze stanu K.U.L. w roku akademickim 1937/38. IX. Biblioteka Główna i Zakłady, „Prąd”, 2 (1938) t. 36, s. 131-132.

Ustawa z dnia 18 V 1932. (Dz.U. R.P. nr 33, poz. 347).

 

Opracowania

Borsteinowa J., Biblioteki naukowe w Polsce w oświetleniu statystycznym, „Przegląd Biblioteczny”, (1928) z. 1, s. 283-299.

Borsteinowa J., Biblioteki wyższych zakładów naukowych, „Kwartalnik Statystyczny”, 7 (1930) z. 1, s. 253-260.

Demby S., Bibljoteki, „Nauka Polska”, 7 (1927) s. 162-221.

Dzierzkowska D., Biblioteka Główna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1918-1989, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 8 (1964) s. 187-242.

Encyklopedia współczesnego bibliotekarstwa polskiego, red. K. Głombiowski, B. Świderski, H. Więckowska, Wrocław 1976.

Gaca-Dąbrowska Z., Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej. Zarys problemów organizacyjnych i badawczych, Warszawa 2007.

Gustaw R. OFM, Nowodworski W., Dwadzieścia lat Biblioteki Uniwersyteckiej KUL (1939-1958), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 1 (1960) z. 2, s. 133-160.

Insadowski H., Księgozbiory uniwersyteckie, „Nurty”, 2 (1933) nr 5-6, s. 4-5.

Jaźwierska J., Szeliga-Szeligowska Emilia, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 2, red. E. Gigilewicz, Lublin 2018, s. 428-429.

Kamińska B., Z dziejów krakowskiego księgozbioru Piotra Moszyńskiego, „Roczniki Biblioteczne”, 31 (1987) z. 1, s. 155-173.

Maj J., Statystyka w bibliotece i jej otoczeniu, Warszawa 2007.

Michalski W., Słowo o Bibliotece Uniwersyteckiej KUL i polityce gromadzenia jej zbiorów, w: Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z dziejów Uczelni, red. G. Karolewicz, M. Zahajkiewicz, Z. Zieliński, Lublin 1992, s. 415-418.

Nowodworska S., Oddział Czasopism, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 23 (1971) s. 101-119.

Radkowski S., Sprawozdawczość statystyczna jednostek organizacyjnych kultury, „Wiadomości Statystyczne”, 32 (1987) nr 8, s. 12-15.

Szeliga-Szeligowska E., Biblioteka Uniwersytecka KUL w Lublinie, „Przewodnik Biblioteczny”, 8 (1934) z. 2, s. 113-115.

Szmigielska T.U., Od statystyki do ewaluacji bibliotek, „Zagadnienia Informacji Naukowej”, (2010) nr 1 (95), s. 15-40.

Szmigielska T.U., Standardy oceny bibliotek akademickich, Warszawa 2011.

Wojtkowski A., Początki Biblioteki Głównej KUL, „Tygodnik Powszechny”, 11 (1955) nr 47, s. 7.

 

Informacja o autorze / Information about Author

Joanna Nastalska-Wiśnicka – dr nauk humanistycznych w zakresie historii; pracownik Oddziału Informacji Naukowej BU KUL; e-mail: joanna.nastalska@kul.lublin.pl

https://orcid.org/ 0000-0003-3402-3051